burada / şimdi
2017 yazında bir araya gelen 15 Çanakkaleli genç sanatçının oluşturduğu “burada / şimdi” sergisi, 11 Kasım tarihinde Mahal’de açıldı. Bir tanışma ve tanıştırma sergisi olarak kurgulanan ve yerel genç sanatçıların birleşik motivasyonlarını ortaya koyan sergi, aynı zamanda üretim, iletişim ve işbirliği temelli bir inisiyatif oluşumunun de ilk etkinliği olma özelliğini taşıyor. İnisiyatif amaçlarını Çanakkale’de yaşayan ve üreten genç sanatçıları bir araya getirme, yerel kültürel sahnede etki alanlarını genişletme, yeni ifade kanalları ve yeni formlar üzerine tartışma zemini açma olarak özetliyor.
“burada / şimdi”, sanat eğitimini İstanbul, İzmir, Eskişehir gibi farklı kentlerde tamamlayıp tekrar Çanakkale’ye dönmüş ya da Çanakkale’de güzel sanatlar eğitimi alıp burada kalmayı seçmiş, kariyerinin henüz başında ya da kariyerinde belli oranda ilerlemiş 15 genç sanatçının, tekstil, seramik, grafik, fotoğraf, resim, video gibi farklı alanlarındaki üretimlerini bir araya getiriyor.
Çanakkale, nüfusunun üçte birini üniversite gençliğinin oluşturduğu, kimliğini ise üniversite, kültür ve turizm üzerinden belirlemiş, dinamik bir kent. Bu yapı içerisinde günümüz sanatıyla etkileşim ve diyalog halinde olup, Çanakkale özelinde üretimleriyle görünür olmak isteyen genç sanatçılar, bu ilk sergileriyle kentin kültür sahnesinin gündemine girmiş oldu.
Serginin bir diğer özelliği ise, sergileme kurgusunda kendini gösteriyor: Sergideki çalışmalar, üretim süreçlerini görünür kılan bir yerleştirme ile sergileniyor. Seramik, maket, resim gibi tekniklerin farklı üretim süreçlerine dair bileşenlerin sergi alanına taşınması yoluyla genç sanatçılar, hem üretkenlik, teknik beceri ve yaratıcılıklarına vurgu yapmayı, hem de üretimleriyle var olma motivasyonlarını görünür kılmayı amaçlıyor.
Sergide yer alan 15 genç sanatçının üretimlerine baktığımızda, farklı eğilimlerin izdüşümlerini görmek mümkün. Özellikle seramik alanında üretim yapan Yeliz Saydan, İlter Özyıldırım ve Burcu Gürcü, kentin tarihsel ve kültürel kimliğine işlemiş olan geleneksel Çanakkale seramikleriyle hem teknik hem de form açısından yaşadıkları hesaplaşma sürecini yansıtan çalışmalarıyla sergide yer alıyor. Resim, fotoğraf ve tekstilin üretim teknikleriyle ilgili eğitimlerini, özgün kavramsal ve estetik meseleleriyle harmanlayan gençlerin, eğitim süreçlerini yorumlayarak özgün dillerini üretme ve geliştirme eğiliminde oldukları görülüyor. Gizem Zeynep Yılmaz’ın dokuma tekniğini yeniden yorumladığı Kanlı Ay Tutulması isimli işi; İlayda Tunca’nın sokağın grafiti estetiğini, grafik tasarımın form ve kompozisyon meseleleriyle buluşturan bezleri; Berna Küpeli’nin dijital müdahalelerle yeniden ürettiği fotografik imge; Yıldız Çapkan Kaya’nın insan bedeni ve anatomi bilgisini üç boyutlu kalıptan stor perdeye farklı malzeme ve yüzeylerde yeniden yorumladığı işleri, bu eğilimi görünür kılan çalışmalar.
Serginin baskın temalarından biri ise oyun kavramı: Selin Eren’in çocuksu bir tavırla gündelik ilişkileri yorumladığı seramikleri, Ece Güneş Erten’in yine seramik ile yeniden ürettiği ve “savaş oyununa” gönderme yapan solo test oyunu yerleştirmesi, Gizem Alnıak’ın taşlar ve doğadan bulunmuş öğelerle ürettiği panoları, Ali Doğan Sayıner’in ise bilimkurgu kültürünü, özgün maket uygulamalarıyla yorumladığı kurgusal atmosfer ve habitatları, sergi içerisinde oyun kavramının ön plana çıktığı bir bütünlük oluşturuyor.
Burak Topçakıl’ın röntgen filmlerini çağrıştıran ve ölüm, şiddet, öfke, umutsuzluk ve hüznü yansıtan negatif fotoğraflar katmanlarından ürettiği asetat üzerine dijital baskıları ile Yağmur Şahin’in İlahi Komedya’dan esinle ürettiği cehennem tasvirleri, sergide insanın karanlık yönlerine eğilen güncel bir duyarlılığı yansıtıyor. Ülkü Sönmez’in doğup büyüdüğü köye yaptığı yolculuğu görselleştiren videosu ile Onur Tekin’in ailesindeki bakırcılık zanaatı geleneğiyle endüstriyel üretimi buluşturduğu metalik heykeli ise, genç sanatçıların kendi tarihleri ve kültürel miraslarıyla hesaplaşmalarını estetik bir dille yansıtma eğilimlerini örnekliyor.
“burada/şimdi” sergisindeki teknik, kavramsal ve estetik çeşitlilik, bir inisiyatif oluşumuna evrilmesini hedefledikleri yapılanma girişimlerinin disiplin ayrımı yapmayan, yatay, esnek ve merkezsiz yapısını sergi özelinde ilk kez görünür kılıyor. Bu genç enerji, yaratıcılık ve üretkenlik, Çanakkale kentinin kültür sahnesinde yeni bir perdenin açılmakta olduğunun habercisi. Çanakkale’nin sivil toplumuna uzun yıllardır emek vermiş kültür ve sanat insanlarının yoğun ilgi gösterdiği serginin yarattığı pozitif enerjinin devamı ve gelişimi için inisiyatif etrafında şimdiden bir dayanışma haresi oluşmuş durumda.